Tuesday, September 30, 2014

Bertolt Brecht: Wenn die Haifische Menschen wären

"Wenn die Haifische Menschen wären", fragte Herrn K. die kleine Tochter seiner Wirtin, "wären sie dann netter zu den kleinen Fischen?" "Sicher", sagte er. "Wenn die Haifische Menschen wären, würden sie im Meer für die kleinen Fische gewaltige Kästen bauen lassen, mit allerhand Nahrung drin, sowohl Pflanzen als auch Tierzeug. Sie würden sorgen, daß die Kästen immer frisches Wasser hätten, und sie würden überhaupt allerhand sanitäre Maßnahmen treffen. Wenn zum Beispiel ein Fischlein sich die Flosse verletzen würde, dann würde ihm sogleich ein Verband gemacht, damit es den Haifischen nicht wegstürbe vor der Zeit. Damit die Fischlein nicht trübsinnig würden, gäbe es ab und zu große Wasserfeste; denn lustige Fischlein schmecken besser als trübsinnige. Es gäbe natürlich auch Schulen in den großen Kästen. In diesen Schulen würden die Fischlein lernen, wie man in den Rachen der Haifische schwimmt. Sie würden zum Beispiel Geographie brauchen, damit die großen Haifische, die faul irgendwo liegen, sie finden könnten. Die Hauptsache wäre natürlich die moralische Ausbildung der Fischlein. Sie würden unterrichtet werden, daß es das Größte und Schönste sei, wenn ein Fischlein sich freudig aufopfert, und daß sie alle an die Haifische glauben müßten, vor allem, wenn sie sagten, sie würden für eine schöne Zukunft sorgen. Man würde den Fischlein beibringen, daß diese Zukunft nur gesichert sei, wenn sie Gehorsam lernten. Vor allen niedrigen, materialistischen, egoistischen und marxistischen Neigungen müßten sich die Fischlein hüten und es sofort den Haifischen melden, wenn eines von ihnen solche Neigungen verriete. Wenn die Haifische Menschen wären, würden sie natürlich auch untereinander Kriege führen, um fremde Fischkästen und fremde Fische zu erobern. Die Kriege würden sie von ihren eigenen Fischlein führen lassen. Sie würden die Fischlein lehren, daß zwischen ihnen und den Fischlein der anderen Haifische ein riesiger Unterschied bestehe. Die Fischlein, würden sie verkünden, sind bekanntlich stumm, aber sie schweigen in ganz verschiedenen Sprachen und können einander daher unmöglich verstehen. Jedem Fischlein, das im Krieg ein paar andere Fischlein, feindliche, in anderer Sprache schweigende Fischlein tötete, würden sie einen Orden aus Seetang anheften und den Titel Held verleihen. Wenn die Haifische Menschen wären, gäbe es bei ihnen natürlich auch eine Kunst. Es gäbe schöne Bilder, auf denen die Zähne der Haifische in prächtigen Farben, ihre Rachen als reine Lustgärten, in denen es sich prächtig tummeln läßt, dargestellt wären. Die Theater auf dem Meeresgrund würden zeigen, wie heldenmütige Fischlein begeistert in die Fischrachen schwimmen, und die Musik wäre so schön, daß die Fischlein unter ihren Klängen, die Kapelle voran, träumerisch, und in allerangenehmste Gedanken eingelullt, in die Haifischrachen strömten. Auch eine Religion gäbe es da, wenn die Haifische Menschen wären. Sie würden lehren, daß die Fischlein erst im Bauch der Haifische richtig zu leben begännen. Übrigens würde es auch aufhören, wenn die Haifische Menschen wären, daß alle Fischlein, wie es jetzt ist, gleich sind. Einige von ihnen würden Ämter bekommen und über die anderen gesetzt werden. Die ein wenig größeren dürften sogar die kleineren auffressen. Das wäre für die Haifische nur angenehm, da sie dann selber öfter größere Brocken zu fressen bekämen. Und die größeren, Posten habenden Fischlein würden für die Ordnung unter den Fischlein sorgen, Lehrer, Offiziere, Ingenieure im Kastenbau usw. Kurz, es gäbe überhaupt erst eine Kultur im Meer, wenn die Haifische Menschen wären."

برتولد برشت ؛- شاعر، نمایشنامه نویس ، آرمانگرای اجتماعی

برشت ، شاعر و نمایشنامه نویس و تئوریسین تئاتر ، دانشجوی اخراجی رشته فلسفه و پزشکی در آلمان بود.گرچه او در آغاز زیر تعثیر مکتب اکسپرسیونیستی بود آز سال 1930 در خدمت ادبیات جنبش انقلابی کارگری قرار گرفت . او در تمام طول عمر خود یک مارکسیست غیرجزمی ماند و با سبک تئاتر روایتی به نو کردن نمایشنامه نویسی پرداخت . تکامل او بسوی ادبیات رئالیسم سوسیالیستی به سبب مخالفت او با تئاتر ارسطویی حاکم زمان خود بود .

برشت از آغاز جوانی با کمک شعر و نمایشنامه و نقد تئاتر به مبارزه با بورژوازی و سرمایه داری پرداخت و شباهت پارازیتی اجتماعی آنان را نشان داد . او از ادبیات در خدمت هدف انقلاب کمونیستی استفاده نمود . او در سالهای مهاجرت به تکمیل ژانر نمایشنامه نویسی و در خدمت مبارزه با جنگ و با فاشیسم و با سرمایه داری پرداخت و میگفت که سبک نوشتاری رئالیستی ، وسیع و متنوع و در خدمت ادبیات انتقادی است . او مدعی بود که ادبیات باید مشکلی را نشان دهد و نه سرگرم کننده باشد و تماشاگر باید از حالت استفاده از کالا و ادبیات بیرون آید و باید بجای زل زدن به صحنه تئاتر  از طریق نمایشنامه به حیرت و تعجب آید . تئاتر باید آموزنده باشد و بیننده را بفکر بیندازد .
در نظر برشت تئاتر روایتی تئاتر مدرن است . او خواهان ادامه نمایشنامه نویسی بسبک بوشنر بود .
برشت تئاتر روایتی را بدیل تئاتر دراماتیک میدانست و میگفت نمایش باید بیننده را وادار به تصمیم کند و نه به او امکان احساسات بدهد و باید در بیننده بجای لذت مشاهده ، شناخت را سبب گردد . او خالق نمایشنامه های آموزشی مارکسیستی و یکی از مهمترین شاعران و نمایشنامه نویسان قرن 20 است . برشت خالق اشعار سیاسی نیز است .
نام برشت در سال 1933 در لیست سیاه 44 نفری بود که حکومت نازی تحت تعقیب قرار داد . در طول حکومت فاشیسم 4 نفر از بهترین نویسندگان و نظریه پردازان ادبی آلمان بنامهای والتر بنیامین و والتر هانزکلور و توخولسکی و استفان تسوایگ در اعتراض به حظور فاشیسم در اروپا دست به خودکشی زدند .
برشت میگفت که هنر نمایشنامه نویسی باید از طریق تئاتر سیاسی در رفتار تماشاچی تغییر ایجاد کند و عقل را بکار اندازد و نه احساسات را به هیجان آورد . نمایشنامه نویسی به سبک روایتی برشت در خدمت تبلیغ عقاید سیاسی او بود . وی میگفت که دزدها نیر در جامعه سرمایه داری شهروند به حساب می آیند .
برشت در آغاز نمایشنامه نویسی بسبک آنارشیستی و تحریک آمیز علیه بورژوازی و نظام سرمایه داری مینوشت و در دهه 30 قرن بیست به آفرینش نمایشنامه های ضد فاشیستی پرداخت . در تمام آثار او وحدتی میان عنصر آموزش و عنصر هنری دیده میشود . تئاتر روایتی برشت متکی به ماتریالیسم تاریخی است . او توانست این سبک نمایشنامه نویسی را به فرم کلاسیک خود هدایت کند.
با کمک زبان انجیلی لوتر و استفاده از اشعار خلقی عامیانه او از عرفان زبان سمبولیستی فاصله گرفت . برشت نمایشنامه نویسی روایتی را بعدها تئاتر غیرارسطویی یا تئاتر دیالکتیکی نامید . منقدین ادبی اشاره میکنند که اگر پلوراخ یونانی هم با مارکسیسم آشنا میشد یقینن بسبک برشت مینوشت . برشت میگفت افتتاح یک بانک در سرمایه داری مانند سرقت از یک بانک است . در جامعه سرمایه داری هر دو دزد هستند . وی به تقلید از مارکس میگفت وظیفه تئاتر تفسیر جهان نیست بلکه کوشش برای تغییر آنست .
برشت کوشید تا در نمایشنامه نویسی به ترکیب نقش انتقادی با نقش زیباشناسی بپردازد . بعضی از نمایشنامه های برشت کار مجدد او روی بعضی از آثار کلاسیک نویسندگانی مانند مولیر و شکسپیر و سوفوکلس هستند . برشت را در زبان آلمانی استادی توانا همچون مارتین لوتر و گوته بشمار می آورند . برشت همچون ناتورالیستها میگفت که نیاز و فقر انسانها معلول محیط اطراف آنانست و انسان قادر به تغییر روابط فوق است .
او همچون هراز نویسنده یونانی دوره باستان میگفت که نمایش باید مفید و سرگرم کننده باشد و کوشید تا ادبیات را در خدمت تمایلات ماتریالیسم دیالکتیکی قرار دهد . جان گای نویسنده انگلیسی در قرن 18 اشرافیت را همچون جنایتکاران معرفی نمود . برشت در قرن 20 بورژوازی را شبیه جنایتکاران و پارازیتها میدانست . او میگفت قوانین اقتصادی مانند قوانین طبیعی نیستند که انسان باید دربست آنان را قبول کند .
در نمایشنامه های پایانی برشت به دو شخصیتی بودن انسان اشاره میکند . مثلا مادر کوراژ از یکطرف وجود جنگ را نعمتی برای رونق دکانش می بیند و از طرف دیگر در اضطراب کشته شدن فرزندانش در جنگ است . طبق ادعای مورخین ادبی غرب برشت غالب آثارش را بصورت جمعی و با کمک همکارانش مخصوصا زنان معشوقه اش نوشت . او میگفت تفکر یعنی تغییر و کوشش در راه آن . تنها رمان برشت ، رمان سه قرشی است که یکی از آثار مهم ادبیات تبعید آلمان در دوره حاکمیت فاشیسم بحساب می آید .
برشت همچون کافکا و توماس مان یکی از 3 نویسنده مهم ادبیات کلاسیک مدرن آلمان است . از برشت حدود 4000 شعر اجتماعی سیاسی انسانی انتقادی بجا مانده . او خطاب به زنان هوادارش میگفت " در من کسی وجود دارد که روی او نمی توانید حساب باز کنید چون مدام در حال تغییر است " .  در بعضی از آثار برشت تنفر از جنگ به وضوح دیده میشود .
برشت از سال 1920 با سرودن شعر مرگ سرباز وارد لیست سیاه نازیها شد . او در زمان تبعید در آمریکا موضعی انتقادی در مقابل مکتب فلسفی فرانکفورت مخصوصا در برابر آدرنو و هورکهایمر داشت . برشت در باره فرمهای ادبی گفته بود باید از واقعیات پرسش نمود و نه از زیباشناسی و یا حتی از واقعیتگرایی .

Monday, September 29, 2014

Iran: Halt imminent execution of 26-year-old woman

Iranian authorities have today confirmed that a woman convicted of killing a man whom she said tried to sexually abuse her will be hanged tomorrow morning at a prison west of Tehran, Amnesty International said. 
Reyhaneh Jabbari was sentenced to death in 2009 after a deeply flawed investigation and trial which failed to examine all of the evidence. 
“This abhorrent execution must not be allowed to take place, particularly when there are serious doubts about the circumstances of the killing,” said Hassiba Hadj Sahraoui, Middle East and North Africa Deputy Director at Amnesty International. 
“Instead of continuing to execute people, authorities in Iran should reform their judicial system, which dangerously relies on processes which fail to meet international law and standards for fair trial.” 
“Under international human rights standards people charged with crimes punishable by death are entitled to the strictest observance of all fair trial guarantees.” 
Reyhaneh Jabbari, 26, was arrested in 2007 for the murder of Morteza Abdolali Sarbandi, a former employee of Iran’s Ministry of Intelligence. She was placed in solitary confinement for two months, where she did not have access to a lawyer or her family. Reyhaneh Jabbari was sentenced to death under qesas (“retribution-in-kind”) by a criminal court in Tehran in 2009. 
Amnesty International understands that although Reyhaneh Jabbari admitted to stabbing the man once from the back, she said another man who was also in the house killed Morteza Abdolali Sarbandi. Her claim is believed to have never been properly investigated. 
“Authorities in Iran must immediately halt Reyhaneh Jabbari’s execution. It is unacceptable that she was not provided with a lawyer during questioning and the failure to investigate the presence of another man in the house leaves too many questions unanswered,” said Hassiba Hadj Sahraoui. 
Reyhaneh Jabbari’s mother said today in a Facebook post that authorities in Evin prison told her she would have to go to the facility to “collect the body” tomorrow. 
Amnesty International opposes the death penalty in all cases without exception, regardless of the nature or circumstances of the crime; guilt, innocence or other characteristics of the individual; or the method used by the state to carry out the execution, because the death penalty violates the right to life as proclaimed in the Universal Declaration of Human Rights and is the ultimate cruel, inhuman and degrading punishment. 
Background Information 
On 14 September 2014, the judicial authorities reportedly pressured Reyhaneh Jabbari to remove her lawyer Mohammad Ali Jedari Foroughi from her case and retain an inexperienced lawyer in his place. This was done in an apparent bid to disrupt the lawyer’s efforts to guarantee an investigation into the presence of another man in the house.
Amnesty International understands that before being removed from her case, Mohammad Ali Jedari Foroughi’s repeated requests to meet with his client, and access her court file had been denied.


Sunday, September 28, 2014

اگر کوسه ها آدم بودند.....برتولت برشت

دختر کوچولو پرسيد:...
اگر كوسه ها آدم بودند، با ماهي هاي كوچولو مهربانتر مي شدند؟

آقای كي گفت : اگر كوسه ها آدم بودند،
توی دريا براي ماهي ها جعبه های محكمي مي ساختند، و....
همه جور خوراكي توی آن مي گذاشتند،
مواظب بودند كه هميشه پر آب باشد.
برای آن كه هيچ وقت دل ماهي كوچولو نگيرد،
گاهگاه مهماني های بزرگ بر پا مي كردند،
چون كه گوشت ماهي شاد از ماهي دلگير لذيذتر است !

برای ماهی ها مدرسه مي ساختند و به آن ها ياد مي دادند
كه چه جوری به طرف دهان كوسه شنا كنند
درس اصلي ماهي ها اخلاق بود
به آن ها مي قبولاندند
كه زيبا ترين و باشكوه ترين كار برای يك ماهي اين است
كه خودش را در نهايت خوشوقتي تقديم يك كوسه كند

به ماهی كوچولوها ياد مي دادند كه چطور به كوسه ها معتقد باشند
و چه جوری خود را برای يك آينده زيبا مهيا كنند
آينده ای كه فقط از راه اطاعت به دست مي یاييد

اگر كوسه ها آدم بودند،
در قلمروشان البته هنر هم وجود داشت:
از دندان كوسه تصاوير زيبا و رنگارنگي مي كشيدند،
ته دريا نمايشنامه به روی صحنه مي آوردند كه در آن ماهي كوچولو های قهرمان شاد و شنگول به دهان كوسه ها شيرجه مي رفتند.
همراه نمايش، آهنگهاي مسحور كننده يی هم مي نواختند كه بي اختيار
ماهي های كوچولو را به طرف دهان كوسه ها مي كشاند.

در آنجا بي ترديد مذهبی هم وجود داشت كه به ماهي ها می آموخت
زندگي واقعي در شكم كوسه ها آغاز ميشود.


Wednesday, September 24, 2014

كشته شدن كسروي

نوشته هاي كسروي بويژه در زمينه مسائل ديني ، خشم مذهبيون را به شدت برمي انگيخت . آيات عظام و مراجه تقليد در نجف و قم با خشم بسيار كسروي را زير تيغ حمله خود گرفته و نهايتا با صدور فتوي ، فرمان قتل وي را صادر مي كنند . نواب صفوي كه طلبه اي است در نجف و از مراجع تقليد تائيديه لازم را براي كشتن كسروي گرفته است ، راهي تهران مي شود تا به وظيفه شرعي خود عمل كند . در تهران شيخ محمد حسن طالقاني ، امام جمعه مسجد ظهيرالاسلام پول لازم را در اختيار وي قرار ميدهد .

براي اولين بار درهشتم ارديبهشت 1324 ، نواب صفوي به همراه فردي به نام محمد خورشيدي ، در چهار راه حشمت الدوله به جان كسروي سوءقصد ميكنند . در اين حمله موفق به كشتن كسروي نمي شوند . كسروي كه مجروح شده است به بيمارستان ميرود و نواب صفوي دستگير مي شود . چند روز بعد نواب با ضمانت بازرگاني به نام اسكوئي از زندان آزاد مي شود . پس از آزادي از زندان با صدور اعلاميه اي تشكيل جمعيت فدائيان اسلام را اعلام مي كند . همزمان فشار به دولت وقت براي جلوگيري از انتشار كتاب هاي كسروي افزايش مي يابد . حجت الاسلام حاج سراج انصاري ، فقيهي شيرازي و سيد نورالدين شيرازي به دادگستري تهران بر عليه كسروي شكايت مي كنند . در اين سال ها دربار به دنبال حفظ رابطه حسنه با مراجع مذهبي است . با پشتيباني دربار شكايت پيگيري مي شود و كسروي براي روز بيستم اسفند 1324 به دادسراي تهران احضار ميشود . فدائيان اسلام از روز دادگاه وي با خبر شده و تصميم مي گيرند تا در اين روز براي بار دوم به جان وي سوءقصد كنند . 8 نفر براي اين عمليات انتخاب مي شوند . در ساعت نه صبح ، زماني كه تنها چند دقيقه از ورود كسروي به اتاق بازرس نگذشته بود ،مظفري و برادران امامي وارد اتاق شده و به سمت كسروي و همراه وي حدادپور تيراندازي مي كنند . و پس از آن كه از كشته شدن كسروي اطمينان يافتند ، الله اكبر گويان از اتاق بازرس خارج شده و بهمراه ساير اعضاء گروه از كاخ دادگستري مي گريزند .

پس از قتل كسروي برادران امامي دستگير مي شوند . ولي چندي بعد با فشار روحانيون و حمايت دربار ،‌قاتلان كسروي از زندان آزاد مي شوند . جنازه كسروي و حدادپور براي دور ماندن از دسترس مرتجعين مذهبي ، توسط ياران و دوستانشان در كوه هاي شمال تهران دفن مي شوند .

خبر كشته شدن كسروي در ميان مذهبيون چنان با استقبال روبرو شد كه ايت الله خوانساري كه مريض بود و جلسه بحث خود را تعطيل كرده بود ، به وجد آمد و بيماري خود را فراموش كرد . آدمكشان « فدائيان اسلام »‌ قهرمانان اسلام شدند .

كشتن كسروي ، تنها كشتن يك انديشمند مخالف نبود . كشتن كسروي ، كشتن سمبل آزاديخواهي ، ترقي طلبي ، دگرانديشي و نوانديشي بود .


Sunday, September 21, 2014

پاتریس لومومبا آزاد مردی که در تاریخ حل شد


جسدش را قطعه قطعه کردند و در اسید سولفوریکی که از معادن استعماری بدست می‌آمد حل کردند، سپس بقایای جسدش را آتش زدند. مردهٔ او هم برایشان خطرناک بود، حتی نام «پاتریس لومومبا» نیز آن‌ها را می‌ترساند.
...
او قهرمان مردم، رهبر چپگرای استقلال کنگو از استعمار و اولین نخست وزیر قانونی این کشور بود که بشردوستان، کابینه‌اش را تنها ۶۷ روز تحمل کردند. در جریان کودتای امریکایی در پنجاه و سه سال پیش در چنین روزی برابر با ۱۴ سپتامبر بیش از صدهزار نفر کشته شدند.

دولت بلژیک از سال ۱۸۸۴ عمده ثروت خود را از معادن غنی کنگو تامین می‌کرد، اورانیوم معادن کنگو در طول سالهای جنگ سرد برای امریکا جنبه حیاتی داشت، جنایت دردناک هیروشیما و ناکازاکی بوسیله اورانیوم کنگو اتفاق افتاده بود. این موضوع بشردوستان را واداشت تا بلافاصله بعد از استقلال، استان کاتانگا که معادن در آنجا بودند را جدا کنند و همین امر موجب بروز هرج و مرج شدید در این کشور شد.

لومومبا برای متوقف کردن هرج و مرج در این کشور ابتدا از نیروهای حافظ صلح سازمان ملل درخواست کمک کرد اما عملا این نیرو‌ها امکان هیچ فعالیتی نداشتند، برقراری نظم در کنگو مطلوب قدرت‌های بزرگ نبود. او سپس از اتحاد جماهیر شوروی درخواست کمک کرد که همین امر خشم کاخ سفید را برافروخت چرا که در طی جنگ سرد این گناهی نابخشودنی به حساب می‌آمد، به گونه‌ای که حتی سفیر وقت امریکا در کنگو با طعنه به تمایلات چپگرایانه او در مکاتبات نامش را به «لومومباویچ» تغییر داد. بر اساس اسنادی که در سال ۲۰۰۰ منتشر شد دولت آیزنهاور با حذف فیزیکی و ترور لومومبا توسط سازمان سیا موافقت کرده بود.

لومومبا در حالی که تلاش داشت به شمال شرق کنگو برود تا دوباره وسیله هوادارانش قدرت را دوباره در دست بگیرد بازداشت شد، او را درمقابل چشم نیروهای حافظ صلح سازمان ملل و روزنامه نگاران، در حالی که عینک به چشم نداشت، وحشیانه پشت یک وانت زنجیر کردند و به بازداشتگاه بردند. ساعاتی بعد افسران بلژیکی او را به همراه دو نفر از وزیران کابینه به اعماق جنگل بردند و به وحشیانه‌ترین شکل ممکن کشتند، تنها ۵۳ سال پیش اتفاق افتاد.

سقوط دولت لومومبا که با دخالت خارجی صورت گرفت، این کشور فقیر را برای نیم قرن در کشتار و فلاکت و هرج و مرج فرو برد، به گونه‌ای که بر اساس آمار کمیته بین المللی نجات (IRC) که در سال 2008 منتشر شد بیش از پنج میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در فاصله سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۳ در این کشور کشته شده اند.

پس از انتشار اسناد و جزئیات سقوط دولت و قتل فجیع لومومبا و سایر همراهانش، دولت بلژیک در فوریه ۲۰۰۲ بصورت رسمی از مردم کنگو عذرخواهی کرد، ایالات متحده اما برای یک قرن کشتار و تجاوز و جنگ هیچ وقت از مردم جهان عذرخواهی نکرده است، تنها جرم آنها این بود که اورانیوم داشتند.


Saturday, September 20, 2014

به یاد رفیق جان باخته سالوادور النده

با کودتای ۱۹۷۳ ژنرال پینوشه که آمریکا در نقش‌آفرینی آن دست داشت، یکی از سیاه‌ترین دوره‌های تاریخ شیلی آغاز شد. پینوشه بدون پا...سخ به اتهام‌ها درگذشت، اما مردم شیلی همچنان خواستار رسیدگی به اتهام‌های بازماندگان‌اند.

یازدهم سپتامبر ۱۹۷۳ علیه دولت منتخب شیلی به رهبری سالوادور آلنده سوسیالیست کودتا شد. در ساعات نیمروز هواپیماهای ارتش کاخ ریاست جمهوری را بمباران کردند و تانک‌ها این ساختمان را به خمپاره بستند. آلنده که به همراه ۲۰۰ تن از وفادارانش در کاخ پناه گرفته بود، در آخرین پیام رادیویی خود گفت: «من به سبب وفاداری به مردم جانم را از دست خواهم داد». بر اساس نتیجه بررسی‌های دستگاه قضایی شیلی که در سال ۲۰۱۲ منتشر شد، سالوادور آلنده با شلیک گلوله به سر خود، به زندگی‌اش پایان داد.

با پیروزی کودتا گروهی از ژنرال‌های راست‌گرا به رهبری آگوستو پینوشه قدرت را به دست گرفتند. از این پس شکار چپ‌ها، سندیکالیست‌ها و سایر مخالفان دولت حاکم آغاز شد. حدود ۳ هزار تن قربانی دستگاه سرکوب دولت شیلی و سازمان امنیت مخوف دولت نظامی (DINA) شدند؛ ده‌ها هزار نفر نیز تن به مهاجرت خودخواسته یا اجباری دادند.

پینوشه در هفته‌های پایانی سال ۱۹۷۴ خود را رئیس‌جمهور نامید و تا ۱۱ مارس ۱۹۹۰ هم در همین سمت باقی ماند.

اتهام‌ها به آمریکا

سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و دولت وقت این کشور خیلی زود به دخالت در سرنگونی دولت آلنده متهم شدند. به ویژه این‌که دولت ایالات متحده دو هفته پس از کودتا، دولت نظامی بر آمده از آن را به رسمیت شناخت.

در سال‌های پایانی دهه ۱۹۹۰ دولت ایالات متحده اسنادی را منتشر کرد که نشان می‌دادند مأموران سیا بین سال‌های ۱۹۶۲ تا ۱۹۷۵ در شیلی فعال بوده‌اند.آمریکا تا سال ۱۹۷۰ تمام تلاش خود را کرد تا از روی کار آمدن دولت سوسیالیستی سالوادور آلنده پیش‌گیری کند. بر اساس اسناد منتشرشده، ریچارد نیکسون به ریچارد هلمس، مدیر وقت سیا دستور داده بود "برای جلوگیری از تشکیل کوبای دوم" هر چه در توان دارد علیه قدرت‌گیری آلنده به کار ببندد.
اما سالوادور آلنده در نهایت در روز چهارم سپتامبر ۱۹۷۰ به قدرت رسید او نخستین رئیس جمهور سوسیالیستی بود که با پیروزی در یک انتخابات قدرت را در یک کشور آمریکای لاتین به دست گرفت.و دست به اصلاحات اقتصادی گسترده‌ای از جمله دولتی‌کردن بانک‌ها و شرکت‌ها و افزایش سطح دستمزدها ، ملی کردن معادن مس و شرکت های بزرگ شیلی زد. دو سال پس از آن مقاومت طبقه مرفه و متوسط شیلی در برابر سیاست‌های اقتصادی دولت سوسیالیست آلنده به اوج رسید؛ سرمایه‌گذاران دیگر در کشور سرمایه‌گذاری نمی‌کردند و خالی‌شدن خزانه دولت اعتصاب‌های گسترده‌ای را به دنبال آورد.

تلاش برای بی‌ثبات کردن دولت آلنده

ایالات متحده آمریکا تلاش کرد دولت آلنده را به‌ویژه با کمک‌های مالی به مخالفانش بی‌ثبات کند. اسنادی که از گفت‌وگوهای نیکسون و دولتمردان وقت آمریکا از جمله هنری کیسینجر، مشاور امنیتی او منتشر شده‌اند، علاقه دولت آمریکا به سقوط دولت آلنده را نشان می‌دهند.

بر اساس اسناد منتشرشده، کیسینجر ۵ روز پس از کودتا گلایه می‌کند که روزنامه‌های آمریکایی به جای آن‌که سقوط دولتی نزدیک به تفکر کمونیسم را "جشن بگیرند" از آن اظهار تأسف می‌کنند: «در زمان آیزنهاور [اگر چنین می‌شد] تبدیل به قهرمان می‌شدیم». ریچارد نیکسون به کیسینجر می‌گوید: «ما این کار را نکردیم. دست ما در این ماجرا دیده نمی‌شود». کیسینجر هم به رئیس جمهور پاسخ می‌دهد: «ما آن را انجام ندادیم، مسلم است، ما به آن‌ها [کودتاگران] کمک کردیم…تا جایی که شد بهترین شرایط را فراهم کردیم».

شیلی رفته رفته به آزمایشگاه اقتصادی "بچه‌های شیکاکو" (Chicago Boys) تبدیل شد؛ گروهی از کارشناسان اقتصادی شیلیایی به سرپرستی میلتون فریدمن، اقتصاددان نئولیبرال آمریکایی. در نهایت سیاست خصوصی‌سازی در تار و پود اقتصاد شیلی تنیده شد و برای دولت هیچ نقشی باقی نماند غیر از سرکوب.

پایان یکی از سیاه‌ترین دوره‌های تاریخ شیلی

پنجم اکتبر ۱۹۸۸ پینوشه در پی اعتصاب و اعتراض‌های سراسری با برگزاری یک همه‌پرسی پیش‌بینی‌شده در قانون اساسی موافقت کرد. در این همه‌پرسی نزدیک به ۵۵ درصد مردم شیلی به بازگشت به دموکراسی رأی دادند. حدود یک سال بعد – در ۱۴ دسامبر ۱۹۸۹ – پاتریسیو آیلوین مسیحی‌دموکرات در نخستین انتخابات آزاد پس از سرنگونی دولت سالوادوره آلنده (۱۹۷۳) پیروز شد و مدتی بعد هم زمام امور را به‌طور رسمی در دست گرفت.

پینوشه تا سال ۱۹۹۸ فرمانده کل ارتش باقی ماند و پس از آن هم به‌عنوان نماینده مادام‌العمر به سنا رفت. وی در نهایت در دهم دسامبر ۲۰۰۶ و در سن ۹۱ سالگی درگذشت، بدون این‌که به اتهام‌های ضد حقوق بشری علیه خود در دادگاه پاسخ دهد.


Friday, September 19, 2014

بی تفاوتی وزن مرده تاریخ است

بیزارم از بی تفاوت­ها. من نیز چون فریدریش هبل گمان می‌کنم زیستن به معنای پارتیزان بودن است. انسان­های دست تنها و بیگانه با شهر نمی­توانند وجود داشته باشند. آن که زنده است، به راستی نمی...­تواند شهروند باشد و موضع­گیری نکند. بی تفاوتی، کاهلی است؛ انگل‌وارگی است؛ بی‌ جربزگی است. زندگی نیست. و از این روست، که من از بی تفاوت‌ها بیزارم.
بی تفاوتی، وزن مرده‌ی تاریخ است؛ گلوله‌ای سربی است برای فرد مبدع و مبتکر؛ و ماده‌ی راکدی که در آن غالب هیجان‌های درخشان غرق می‌شوند. باتلاقی است که شهری کهنه را در بر می‌گیرد و بهتر از دیوارهای محکم و نیکوتر از سینه‌ی جنگ­جویان از آن شهر محافظت می‌کند. زیرا در مرداب­های غلیظ گل آلود خویش حمله کنندگان را می‌بلعد و از میان می‌برد و دل­سرد می‌کند و گاه نیز ایشان را از اقدام قهرمانانه منصرف می‌کند.
بی تفاوتی، قدرت­مندانه در تاریخ عمل می‌کند. منفعلانه عمل می‌کند، اما عمل می‌کند. قضا و قدر است و آن چه که نمی­توان روی آن حساب کرد. آن چه که برنامه ها را ویران می‌کند، که طرح ­های خوش­ ساخت را واژگون می‌کند. ماده‌ی زشتی است که علیه شعور طغیان می‌کند و آن را خفه می‌کند؛ و این چنین است آن چه روی می‌دهد که در شرّی روی همه هوار می‌شود؛ امکان خیری که یک کُنش قهرمانانه (با ارزش جهان­شمول آن) می‌تواند به وجود آورد، دیگر آن قدر ناشی از ابتکار معدود افرادی که عمل می‌کنند نیست، بلکه به بی تفاوتی و عدم حضور بسیاری از آن­ها وابسته است.
آن چه رُخ می‌دهد، از این روی نیست که برخی می‌خواهند روی بدهد، بلکه بدین خاطر است که توده‌ی انسان­ها با میل خویش کناره ­گیری می‌کند و رخصت فعالیت و کور شدن گره‌هایی را می‌دهد که بعدها تنها شمشیر خواهد توانست آن­ها را از هم بدرد. اجازه‌ی اشاعه‌ی قوانینی را می‌دهد که تنها طغیان خواهد توانست آن­ها را باطل کند و می‌گذارد انسان­هایی بر قدرت سوار شوند، که بعدها تنها شورش خواهد توانست آن­ها را سرنگون کند.
تقدیری که به نظر می‌رسد بر تاریخ مسلط است، هیچ نیست مگر نمودِ وهمیِ این بی تفاوتی و عدم حضور که در سایه‌ی عواملی پخته می‌شوند، دست‌های معدودی که دام زندگی همگانی را می‌بافند، دست‌هایی که هیچ نظارتی آن­ها را نگاهبانی نمی کند، و توده غافل است، چون اهمیتی به آن نمی­دهد.
تقدیرهای یک عصر، همه دست­ ساز بینش ­های باریک و اهداف کوتاه مدت و بلندپروازی ­ها و علایق شخصی گروه­ های کوچک کُنش­گر است، ولی توده‌ی انسان­ها غافل است؛ زیرا بدان وقعی نمی­گذارد. آن گاه عواملی که دیگر پخته شده‌اند، سر بر می‌آورند و دامِ در سایه بافته شده نیز برای ایفای نقش خویش سر می‌رسد.
به همین روی، به نظر چنین می‌رسد که تقدیری هست در فروفکندن همه چیز و همه کس. به نظر می‌رسد تاریخ هیچ نیست جز یک پدیده‌ی طبیعی عظیم. یک فوران. یک زمین لرزه که همه قربانی او می‌شوند: آن که خواسته و آن که نخواسته، آن که می‌دانسته و آن که نمی‌دانسته، آن که کُنش­گر بوده و آن که بی تفاوت؛ و این آخری به خشم می‌آید و می‌خواهد خود را از پیامدهای رویداد مبرا کند. می‌خواهد آشکارا بگوید که او نمی­خواسته؛ که او مسئول نبوده. برخی ترحم آمیزانه ناله می‌کنند، بقیه وقاحت بارانه دشنام می‌گویند، ولی هیچ کس از خویش نمی­پرسد - یا‌ اندک‌اند آنان که از خویش می‌پرسند: اگر من هم وظیفه ­ام را انجام داده بودم؛ اگر سعی کرده بودم ارزشی به اراده‌ی خویش بگذارم و به نظر خود، آیا آن چه رُخ داده است، روی می‌داد؟ ولی هیچ کس نیست - یا‌ اندک‌اند آنان که از بی تفاوتی خویش ضربه‌ای می‌خورند و از دیرباوری شان و از آغوش نگشودن برای... و کُنش نورزیدنشان با گروه­های شهروندانی که دقیقا برای پرهیز از همان شر می‌جنگیدند و تکلیف خویش را برای بازآوردن آن خیر به انجام می‌رساندند.
بیش­ترشان اما ترجیح می‌دهند در رویدادهای رُخ ‌داده سخن از ورشکستگی آرمان‌ها بگویند و برنامه­ های به شکست انجامیده و از این دست دل­خوش­کُنک‌های دیگر؛ و این‌ گونه غیبت خویش را در ایفای هر مسئولیت از سر می‌گیرند. البته نه از این بابت که از قبل نمی­توانند چیزها را واضح ببینند و چندباری قادر نبوده‌اند راه­ حل­های خوبی را پیشنهاد بدهند برای مشکلات حاد یا مشکلاتی که نیاز به آمادگی وسیع و زمان کافی داشته‌اند و به همان نسبت اضطراری بوده‌اند، بلکه به این دلیل که این راه ­حل­ها با حالتی بسیار زیبا عقیم می‌مانند و این مشارکت در زندگی همگانی با هیچ نور اخلاقی‌ای جان نمی‌یابد؛ چون یک محصول کنجکاوی روشنفکرانه است و نه ناشی از احساس گزنده‌ی یک مسئولیت تاریخی که همه را در زندگی کُنش­گر می‌خواهد و لاادری­گرایی و بی تفاوتی را به هیچ روی نمی­پذیرد.
هم­چنین بدین خاطر نیز بیزارم از بی تفاوت‌ها: زیرا ناله‌ی معصوم جاوید بودنشان، ملولم می‌کند. من از هر یک از ایشان حساب می‌پرسم که چگونه تکلیفی را که زندگی برایشان مقرر کرده و روز به روز مقرر می‌کند، به انجام رسانده‌اند؟ از هر آن چه کرده‌اند و به ویژه از هر آن چه نکرده‌اند و احساس می‌کنم بتوانم سخت باشم و ترحم خویش را تلف و اشک­هایم را با آن­ها قسمت نکنم.
من پارتیزانم، زنده ­ام و در وجدان­های ستبرِ هم­سوی خویش صدای تپشِ کُنش­گریِ شهر آینده‌ای را می‌شنوم که بخش من دارد آن را می‌سازد؛ و در آن، زنجیره‌ی اجتماعی روی معدودی افراد سنگینی نمی­کند و در آن هر چیزی که روی می‌دهد اتفاقی و قضا قدری نیست و هوش­مندانه است عمل­کرد شهروندان. در آن شهر هیچ کس نیست که بر پنجره به تماشا بماند، آن گاه که ‌اندک کسانی دارند از جان خویش در می‌گذرند و رگ­هایشان در این فداکاری دریده می‌شوند و به همراه او کسی هم نیست که بر پنجره بماند و کمین کند تا از‌ اندک خیری که کُنش­گری کسانی چون او به همراه آورده، استفاده کند و اوهام خویش را با توهین به آن که دست از جان شسته و رگش دریده شده، بیرون بریزد که چرا در نیل به اراده‌ی خویش موفق نبوده است. من زنده­ ام. من پارتیزانم. پس بیزارم از آن که مشارکت نمی­کند. من از بی تفاوت­ها بیزارم.


Thursday, September 18, 2014

پنج نفر در استان فارس در ملاء عام اعدام شدند

منابع خبری ایران روز پنجشنبه 18-9-2014 از اعدام 5 نفر در ملاءعام در استان فارس خبر دادند.

این افراد که به اتهام تجاوز به عنف، مشارکت در آدم ربایی، سرقت مسلحانه و توام با شرب خمر به اعدام محکوم شده بودند، بامداد پنجشنبه به طور همزمان در شیراز و شهرستان مرودشت به دار آویخته شدند.

به گزارش خبرگزاری مهر معاون دادستان استان فارس در زمینه محکومیت این افراد گفت: "این افراد چندی پیش در قالب مسافربر های شخصی در شهر شیراز و سایر شهرستان های فارس پس از سوار کردن افراد اقدام به زور گیری آدم ربایی و تجاوز به عنف کرده اند که پس از شکایت های مکرر شاکیان، موضوع در دستور کار قانون و نیروی انتظامی قرار گرفت که در نهایت با تلاش مامورین انتظامی فارس محکومین دستگیر شدند".

سرپرست اجرای احکام کیفری دادگاه شیراز گفته است که پرونده های این افراد در سال های 88 و 92 در دست بررسی قرارگرفته بوده که در نهایت پس از تائید تنفیذ حکم از سوی رئیس قوه قضائیه و نظر دادگاه انقلاب تصمیم بر اجرای حکم در ملاء عام انجام شد.

این مقام قضایی هدف از اجرای حکم در ملاء عام را درس عبرت برای دیگر متخلفین دانست.

این در حالی است که بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد در گزارش اخیر خود در باره حقوق بشر در ایران نسبت به افزایش اعدام ها در این کشور ابراز نگرانی کرده است.

صادق آملی لاريجانی،رئيس قوه قضائيه ایران در جمع مسئولان قضایی در واکنش به گزارش دبیر کل سازمان ملل متحد که با موضوع حقوق بشر در ایران به مجمع عمومی این سازمان ارائه شده است گفت: "تاکنون در گزارش های گزارشگر ویژه سازمان ملل دروغ‌های زیادی خوانده بودیم و این بار همان موارد خلاف واقع و اشتباه در گزارش دبیر کل سازمان، البته به صورت محتاطانه‌تری، تکرار شده است".

رئیس دستگاه قضایی ایران، درباره بخش دیگری از گزارش بان کی مون که در آن به وجود حکم اعدام برای «فساد فی‌الارض» اعتراض شده است، افزود: "در حالی که رسیدگی به پرونده سه هزار میلیارد تومانی چند سال طول کشید و دادگاه علنی برگزار شد، در گزارش اخیر به استناد مطالب یک سایت ادعا شده است که رسیدگی به این پرونده شفافیت نداشته و رعایت عدل و انصاف نشده است".

لاریجانی تاکید کرد: "تعیین شدن مجازات اعدام برای فساد فی الارض، موضوعی داخلی است. مجازات اعدام در برخی کشورهای غربی هم وجود دارد ولی فقط جرایم مشمول این مجازات تفاوت دارد".

رئیس قوه قضاییه تکرار اعتراض به قصاص را نیز از دیگر نکات "تعجب برانگیز" گزارش دبیر کل سازمان ملل دانست وگفت: "حق قصاص از یک زیربنای کلامی و فقهی اسلامی برخوردار است. ما بر اساس قرآن و روایات، قصاص را یک حق برای اولیای دم می دانیم که البته منافاتی با مجازات از جهت جنبه عمومی جرم ندارد".

Monday, September 15, 2014

انسانی که هدفش خدمت به خداست ممکن است انسان خوبی باشد
اما انسانی که هدفش خدمت به انسان باشد حتما" انسان خوبی است
زکریای رازی 

Sunday, September 7, 2014

سرگذشت تلخ یک زن کرد ایزدی

این مصاحبه یکی از آن همه زن ایزدی است که از طرف داعش به غنیمت گرفته شده و برای فروش به شهر موسل برده شدن،... یه زن نوزده ساله که یه پسر هم داره به طرز معجزه‌آسایی نجات پیدا کرده و آنچه رو بر سرش اومده رو چنین نقل کرده است: داعش که به شهر رسید، زنان و کودکان و مردان را از هم جدا کرد. مردان را با طناب بستن و بعد گلوله باران کردن. شوهر و برادر شوهر و پدرشوهرم جزء همین مردانی بودن که چنین کشته شدن. ما رو ابتدا به شیخ بدر، بعد به بعاج و از اونجا به شنگال بردن. اونجا بود که به همراه تعدادی زن دیگه به موسل فرستاده شدیم. داعشی‌ها هرچه از دهنشان در میامد بارمان میکردن، به ما می‌گفتن که دین شما بیخود است، باید مسلمان بشین و با خوندن چند جمله میخواستن ما رو مسلمان کنن. زنان میانسال و کهنسال را از دختران و زنان جوان جدا کردن. برای همین از موسل به بعد از مادرشهرم خبری ندارم و فقط من و خواهر شوهرم با هم موندیم. به ما گفتن شما رو میبریم به خونه‌هاتون ولی ما رو به یه خونه بزرگ بردن و گفتن هرکسی که اینجا میاد چاره‌ای نداره جز اینکه شوهر داده بشه. با ۱۰-۱۵ هزار دینار ما رو خرید و فروش می‌کردن. روزانه ده بار به میان ما می‌آمدن و هر که را که میخواستن، می‌بردن. مخصوصا دختران باکره رو می‌بردن و بکارتشان را ضائل می‌کردن. نظامیانی بودند که زنی رو می‌خریدن، او رو دو روز پیش خودشون نگاه می‌داشتن، ازش خسته که می‌شدن او را به کس دیگری می‌فروختن. یکی از آنها دختری رو به راننده‌اش فروخت. با گوشهای خودم شنیدم که تعدادی به زبان ترکی حرف می‌زدن و برای خریدن دختران آمده بودن. بعضی هم از اعراب سوریه بودن. تعدادی از خریداران به زور لباس عروس تن زنان و دختران می‌کردن و آنها را با خود می‌بردن. چیز شرم‌آوری نیست اگر بگم که من هم به یک مرد عرب سوریه‌ای فروخته شدم اما نمیدونم با چه قیمتی! اون مرد بهم گفت که تو دیگه زن منی. پدر و مادرت رو هم فراموش کن، همشون رو کشتیم، کردستان عراق هم الآن دست ماست…
خبرنگار ازش پرسیده که چطور نجات پیدا کرده؟ میگه که یه شب حدود ۱۲ شب پسرم که همراهم بود، خیلی تشنه‌اش بود، گریه میکرد و آب میخواست. یه جایی بویم که در رو به رومون بسته بودن.یه در پلاستیکی بود، هرچی در زدم کسی جوابمو نداد. در رو شکستم و برای پسرم آب آوردم. نگاه که کردم دیدم فقط سه نفر تو خونه هستن که سه تاشون هم خوابیدن. منم از فرصت استفاده کردم و فرار کردم. کمی که رفتم شانسی وارد یه خونه شدم که عرب بودند. داستانم رو براشون تعریف کردم و اونها هم بهم اطمینان دادن که ازم محافظت می‌کنن. فرداش مرد صاحبخونه من رو سوار ماشینش کرد. به هر کدوم از پاسگاه‌های بازرسی داعش که می‌رسیدیم می‌گفت این همسرمه. من رو به یه جایی رسوند که خیلی نزدیک به جبهه کوردها شدم. از اونجا راه رو بهم نشون داد، من هم را افتادم تا خودم رو به پیشمرگ‌های کورد رسوندم. اونها هم من رو به کرکوک آوردن. از شهامت دختران ایزدی میگه که حاضر نبودن به هیچ وجه تسلیم بشن و اغلب با تهدید به مرگ حاضر به خروج از اون خونه میشدن. میگه که : سه نفر از دختران از اهالی وەردیێ‌ از ترس اینکه بهشون تجاوز بشه، خودکشی کردن، قبل اینکه دست داعشی‌ها بهشون برسه خودشون رو خفه کردن! این زن نمیخواد عکسش و اسمش علنی بشه از ترس اینکه داعش مادر شوهر و خواهر شوهرشو که همچنان اسیر هستن، بکشه… این متن ترجمه مصاحبه زیر است از زبان کوردی که رووداو با این زن ایزدی انجام داده است.